Jak już wspominaliśmy, psycholodzy feministyczni krytycznie odnoszą się do niektórych kwestii psychologicznych, a ich zastrzeżenia dotyczą szerszego aspektu problemów. Pojawiły się także zaniepokojone głosy dotyczące metod stosowanych przez psychologów, zwłaszcza nacisku kładzionego na ?metody naukowe”, i stosunkowo małego zainteresowania zbieraniem danych jakościowych, o czym mogliśmy się przekonać wcześniej. Problem ten jest widoczny w podejściu do zagadnień dotyczących jedynie dziewcząt lub kobiet. Zobrazuje to przedstawiony poniżej przykład.
Jane Ussher, młoda doktorantka, była zainteresowana przeprowadzeniem badań na temat cyklu menstruacyjnego i jego wpływu na kobiety. Była zaskoczona, gdy odkryła, że jako temat badań zagadnienie to nie jest traktowane poważnie, a dla niektórych jest niemal przejawem dewiacji. Ponieważ na uczelni panowało przekonanie, że jedynie empiryczne, pozytywistyczne podejście (z zastosowaniem metody naukowej) jest odpowiednią metodą prowadzenia prawdziwych badań psychologicznych, Jane Ussher poprzestała na badaniu ?Zmian psychologicznych, wyników testów komputerowych i nastrojów podczas cyklu menstruacyjnego”. Przetestowała ?obiekty badań” i wykonała wiele długich i skomplikowanych analiz statystycznych.
?No i co w tym złego?”, możecie zapytać. Dla Jane Ussher to tylko fragment całej historii. Zebrane przez nią dane z wywiadów przeprowadzanych w pilotażowej fazie badań uznano za nieistotne. Te ?subiektywne” dane były postrzegane jako drugorzędne w porównaniu z ?obiektywnymi” informacjami zebranymi dzięki testom i ocenom psychologicznym, które tradycyjnie stosowano w badaniach ilościowych. Informacje pochodzące z wywiadów oceniono jako nieważne i niemające związku z tematem jej pracy. Wielu psychologów o orientacji feministycznej odnosi wrażenie, że psychologia na wszystkich poziomach (poza etapem studenckim) jest zdominowana przez mężczyzn. Spostrzeganie, uczenie się, pamięć, fizjologia są dziedzinami, które odgrywały dominującą rolę w psychologii. To, co rzeczywiście obchodzi ludzi – miłość, związki między ludźmi, macierzyństwo, ojcostwo lub przyjaźń – nadal jest niedostatecznie zbadane. Obiektywizm, którego wymagają ?metody naukowe” oznacza, iż techniki stosowane w psychologii nie są przydatne do badań odczuć kobiet i mężczyzn. Wracając do dylematu Jane Ussher: gdy rozpoczynała swoje badania, chciała się dowiedzieć, co czują kobiety podczas cyklu menstruacyjnego i miesiączki, jakie są ich wrażenia i odczucia. Metody badań, które zmuszona była zastosować, spowodowały jednak, że zboczyła ze swej drogi. Ussher odczuwała złość, bo chociaż napisała pracę doktorską, to utraciła ona dla niej swoje prawdziwe znaczenie. Oto co napisała do oceniających: ?Zawartość tej pracy być może nie ma większego znaczenia – w rzeczywistości wydaje mi się, że im dalsza jest ona od ludzkich uczuć (a szczególnie kobiecych doświadczeń), tym łatwiej zostanie ona zaakceptowana”. To rzeczywiście słowa pełne gniewu. Ussher czuła, że psychologia zawiodła ją i że sama nie spełniła swych zadań z powodu braku szacunku dla bardziej subiektywnych i jakościowych danych.
W ostatnich latach pojawiły się w obrębie psychologii ruchy mające na celu rozwiązanie tego problemu. Wydany w 1995 roku ?The Psychologist” skupił się na kwestii badań jakościowych w psychologii i nad możliwościami ich rozwoju, jednak w wielu książkach psychologicznych nadal brakuje wzmianki na temat tego rodzaju badań. W jaki sposób psycholodzy próbują teraz uchwycić to, co subiektywne? Jak wspominaliśmy, w pancerzu naukowego podejścia psychologów istniała szczelina w postaci badań idiograficznych – rozwiązywania wyjątkowych problemów pojedynczych osób, wobec których stosowano analizę przypadku. Musimy jednak uczyć się od innych dyscyplin, takich jak socjologia i antropologia. Na przykład analiza wypowiedzi jest metodą, która bada, w jaki sposób język kształtuje nasze rozumienie rzeczywistości społecznej, przez sprawdzanie lingwistycznej zawartości, struktury i budowy wypowiedzi. Analiza werbalnego protokołu jest innym sposobem badania subiektywnych danych. Służy ona do wyciągania wniosków na temat procesów myślowych. Uczestnicy takich badań powinni wyrazić swoje myśli, ale powstrzymać się od wnioskowania na temat wywołujących je procesów – to należy do osób prowadzących badania. To tylko niektóre sposoby badania danych o charakterze jakościowym.
Tradycyjne podejście w psychologii, z naciskiem na metody eksperymentalne, nie jest niewłaściwe, jednak powinno być widziane jako ważny aspekt w szerokim zbiorze różnych metod psychologicznych. Przyszłość psychologii leży w osiąganiu równowagi pomiędzy ?obiektywizmem” a ?subiektywizmem” oraz w opracowywaniu i doskonaleniu jakościowego podejścia i związanych z nim metod.